Przy pl. Świętego Krzyża w Wodzisławiu Śląskim mieści się modernistyczna willa dr. Mendego. Wybudowana została w 1934 r. w stylu modernistycznym według projektu Wikotra Majwalda wraz z założeniem ogrodowym. Duży udział w kreacji ogrodu miał sam właściciel. Zarówno willa, jak i ogród posiadają wyraźne cechy stylowe. Willa dr. Mendego jest jednym z najcenniejszych obiektów zabytkowych zachowanych w niemal niezmienionej formie na terenie miasta.

Lucjan Mende był wodzisławskim lekarzem. Urodził się 6 czerwca 1896 r. w Opolu, dzieciństwo spędził w Raciborzu. Ukończył Elisabethgymnasium i studia medyczne we Wrocławiu, a w 1921 r. podjął pracę w szpitalu w Rydułtowach. Po przyłączeniu części Górnego Śląska do Polski złożył doktorat w Krakowie i zamieszkał w Wodzisławiu Śląskim, skąd pochodziła jego żona Elżbieta. Otworzył prywatną praktykę lekarską, był również kierownikiem miejscowego szpitala. Po drugiej wojnie światowej pracował jako lekarz wielu wodzisławskich zakładów pracy.

W okresie totalitaryzmów nazistowskiego i komunistycznego pomagał ludziom i sprzeciwiał się władzy, unikając jednocześnie otwartego występowania przeciw niej. W czasie wojny leczył i ukrywał w swoim domu wielu rannych Polaków, w tym członków ruchu oporu. Mimo niemieckiego pochodzenia po wojnie nie zdecydował się na emigrację.

O doktorze Mendem opowiadano liczne anegdoty. Oto jedna z nich: "Rzecz działa się w latach pięćdziesiątych. Do doktora Mendego przyszli działacze z centrali związków zawodowych z pretensjami o wystawienie zbyt dużych ilości zwolnień lekarskich z pracy. Na takie dictum doktor Mende zdjął swój biały fartuch lekarski, zawiesił go na wieszaku i do pani Irmy rzekł ze stoickim spokojem: "Irma, pakuj się. Nowe dochtory przyszli". Aparatczycy związkowi zbaranieli i zaczęli chyłkiem się wycofywać".

fot. Szymon Konieczny, Powiat Wodzisławski
oprac. /kp/