Tegoroczne lato było wyjątkowo gorące. Właśnie wtedy, kiedy występują fale upałów, ludzie zaczynają zwracać uwagę na zdrowotne aspekty zmian klimatu. W te wakacje w Hiszpanii w ciągu zaledwie ośmiu dni wysoka temperatura spowodowała śmierć 679 osób. – To nawet nie jest wierzchołek góry lodowej problemów zdrowotnych związanych ze zmianami klimatu – podkreśla Krzysztof Skotak, ekspert Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego.

Przywołuje badania Światowej Organizacji Zdrowia, która wykazały, że z powodu chorób wektorowych jak borelioza, malaria czy babeszjoza rocznie umiera ok. 600 tys. osób na świecie. – Gdy dodamy do tego zagrożenia powodowane intensyfikacją występowania zjawisk ekstremalnych, które swoim zasięgiem geograficznym zaczynają obejmować niespotykane dotychczas obszary, skutki mogą znacznie wzrosnąć – ostrzega. – Choć w naszym kraju choroby wektorowe najczęściej pojawiają się pod postacią boreliozy i kleszczowego zapalanie mózgu, klimat cały czas się ociepla. Jeśli zmiany klimatu będą w dalszym ciągu postępować w takim tempie, zapewniając dogodne warunki rozwoju i bytowania wektorów, już w perspektywie kilkudziesięciu lat będziemy mogli w Polsce zarazić się obecnie tropikalnymi chorobami, takimi jak gorączka Denga, gorączka Zachodniego Nilu czy gorączka Chikungunya – prognozuje IOŚ-PIB.

Badania przeprowadzone przez Narodowy Instytutu Zdrowia Publicznego PZH eksperci wykazały, że zasięg występowania wektorów rozszerza się coraz bardziej na kraje Europy Północnej właśnie z powodu zmian klimatu. Instytut dodał, że wraz z rosnąca temperaturą rośnie też temperatura wody, która jest idealnym środowiskiem dla rozwoju bakterii, np. Legionelli i Vibro. Szczególnie w przypadku tej pierwszej jej obecność w zbiornikach słodkowodnych z temperaturą wody powyżej 20 stopni jest bardzo powszechna. Rozmnażają się one m.in. w miejskich fontannach. Legionella odpowiada za legionelozowe zapalenie płuc, czyli tzw. chorobę legionistów, której przebieg bywa bardzo ciężki i w skrajnych przypadkach może prowadzić do śmierci.

Wśród bakterii coraz częściej obserwowanych w akwenach w Polscem znajdują się też przecinkowce odpowiadające np. za cholerę. – Występują one w wodach, w których temperatura przekracza już 16 stopni. Mogą one wywoływać cholerę i prowadzić do poważnych infekcji ran. Dlatego powinniśmy działać prewencyjnie i informować o tym zagrożeniu turystów, gdyż tylko w ten sposób będziemy w stanie ograniczyć do minimum ryzyko zachorowań – podkreśla Krzysztof Skotak.

Zmiany klimatu wpływają na ludzkie zdrowie na wiele sposobów. Upały wiążą się ze wzrostem zagrożenia chorobami układu krążenia, burze, tornada i powodzie powodują ryzyko uszkodzenia ciała czy utonięcia, z kolei susza zwiększa zagrożenie pożarami lasów czy utraty majątku. Skutki pośrednie zmian klimatu, np. zmiana reżimu termiczno-opadowego, powoduje straty w rolnictwie. Zjawiska klimatyczne mają też wpływ na gospodarkę czy strukturę społeczną, ponieważ powodują migracje, a także konflikty na tle ekonomicznym i społecznym.

Już w 2017 r. w Europie zaobserwowano ponad 22 tys. ekstremalnych zjawisk pogodowych związanych z klimatem. Ponad 66% z nich były to silne wiatry. Odnotowano również ponad 600 tornad oraz 2,5 tys. nawalnych deszczy, w tym gradu. Wyniki prowadzonych obserwacji wskazują, że liczba zjawisk ekstremalnych w Europie z roku na rok wzrasta w szybkim tempie.

Czytaj także: Zmiany klimatyczne mogą doprowadzić do wyginięcia ludzkości

fot. freepik.com
oprac. /kp/