Ani instytucje państwowe, ani organizacje pozarządowe nie mają odpowiedniej kontroli instytucjonalnej nad gospodarką leśną w Polsce – donosi Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi.

Organizacja zwróciła się do nadleśnictw Bircza, Lutowiska i Stuposiany z wnioskiem o dostęp do informacji na temat tego, jak gospodarują one lasami chronionymi w ramach sieci Natura 2000 i komu sprzedają pozyskane tam drewno. Był to efekt doniesień Polskiej Akademii Nauk i lokalnych organizacji pozarządowych latem 2021 r. na temat sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w lasach Puszczy Karpackiej i w Bieszczadach.

Przewidując trudności z pozyskaniem pożądanych informacji, fundacja wystąpiła do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli w jednym z bieszczadzkich nadleśnictw. WIOŚ kontrolę przeprowadził, ale nie stwierdził nieprawidłowości. W ocenie fundacji kontrola nie daje realnego wglądu w działalność Lasów Państwowych, ponieważ była przeprowadzona bez wizji terenowej, jedynie na podstawie danych przekazanych przez nadleśnictwa.

– Przyjrzeliśmy się liczbie kontroli WIOŚ w nadleśnictwach i okazało się, że łączna liczba kontroli przeprowadzonych na terenie całej Polski w Lasach Państwowych od momentu wejścia w życie unijnego prawa regulującego rynek drewna (EUTR) do lutego 2021 r. wyniosła zaledwie 72. Mając na uwadze, że Lasy Państwowe działają na terenie 430 nadleśnictw, oznacza to, że ponad 80% nadleśnictw nigdy nie zostało skontrolowanych pod kątem pozyskiwania drewna zgodnie z prawem, w tym z przepisami dotyczącymi ochrony przyrody – podkreśla Ranja Łuszczek, prawniczka z ClientEarth. Analiza zawarta w raporcie o implementacji i stosowaniu EUTR w Polsce wykazała, że prawo zawiera znaczące luki, a działalność organów kontroli w ramach obowiązujących przepisów pozostawia wiele do życzenia.

– Aktualne przepisy przyznają Lasom Państwowym szczególny status, przez co jest to hermetyczna instytucja, która samodzielnie realizuje swoje zadania, samodzielnie je nadzoruje, kontroluje i finansuje, a jej działania są nieprzejrzyste dla obywateli i organizacji społecznych. Brak dostępu do informacji o środowisku połączony z iluzoryczną kontrolą instytucjonalną składają się w jedną całość - system, w którym niejasne jest, jak Lasy Państwowe gospodarują w chronionych lasach i komu sprzedają drewno w nich pozyskane. W naszej ocenie Polska nie sprawuje odpowiedniej kontroli instytucjonalnej nad krajowym rynkiem drewna – podsumowuje Ranja Łuszczek.

fot. pixabay.com
oprac. /kp/