Od 24 maja obowiązuje zakaz wprowadzania na rynek niektórych produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, takich jak patyczki higieniczne, sztućce, talerze czy słomki. Za złamanie zakazu będzie groziła administracyjna kara pieniężna w wysokości nawet pół miliona złotych. Chodzi o ustawę o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw. Głównym celem noweli jest wdrożenie unijnych ograniczeń dotyczących stosowania jednorazowego plastiku i wycofania niektórych produktów wykonanych z tworzyw sztucznych ze sprzedaży.

Nowela zakazuje wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, które wymieniono w załączniku numer 2 do ustawy. Na liście znalazło się dziewięć produktów: patyczki higieniczne, z wyjątkiem patyczków przeznaczonych do celów medycznych zgodnie z definicją wyrobu medycznego; sztućce (widelce, noże, łyżki, pałeczki); talerze; słomki, z wyjątkiem słomek przeznaczonych do celów medycznych zgodnie z definicją wyrobu medycznego; mieszadełka do napojów; patyczki mocowane do balonów i służące do tego, aby balony się na nich opierały; pojemniki na żywność wykonane z polistyrenu ekspandowanego; pojemniki na napoje, w tym ich zakrętki i wieczka, wykonane z polistyrenu ekspandowanego; kubki na napoje, w tym ich zakrętki i wieczka, wykonane z polistyrenu ekspandowanego.

Za złamanie przepisów będą groziły administracyjne kary pieniężne w wysokości od 10 tys. do nawet 500 tys. zł. Przy ustalaniu wysokości administracyjnej kary pieniężnej uwzględnia się stopień szkodliwości naruszenia, rodzaj, zakres i okres trwania naruszenia oraz dotychczasową działalność podmiotu. Kary będzie nakładał, w drodze decyzji, właściwy wojewódzki inspektor ochrony środowiska.

Wymienione produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz wyroby wykonane z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych wprowadzone do obrotu przed dniem wejścia w życie ustawy mogą być sprzedawane albo przekazywane nieodpłatnie nabywcom na terytorium kraju lub wykorzystane na użytek własny do wyczerpania zapasów

Ponadto nowelizacja przewiduje obowiązek informowania konsumentów poprzez czytelne oznakowanie na opakowaniu produktu jednorazowego użytku z plastiku o szkodliwości jego wpływu na środowisko. Taki obowiązek dotyczyć będzie takich produktów jak podpaski higieniczne, tampony i ich aplikatory, chusteczki nawilżane, wyroby tytoniowe z filtrami zawierającymi tworzywa sztuczne czy kubki na napoje. Nowe przepisy wprowadzają również opłatę w wysokości maksymalnie 1 zł za niektóre produkty jednorazowe, które będą wydawane klientom. Chodzi np. o opakowania, w których serwowane są napoje czy żywność. Opłata będzie doliczona do ceny produktu i naliczać ją będą punkty handlowe. Takie punkty będą musiały jednak zapewnić klientom alternatywę dla jednorazowego kubka z plastiku, który będzie albo z materiału podlegającego biodegradacji, albo będzie wielorazowego użytku. Pobrana opłata ma być przeznaczona na pokrycie kosztów zagospodarowania odpadów powstałych z takich produktów.

Nowela wprowadza też rozszerzoną odpowiedzialność producentów w związku z wprowadzaniem na rynek produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych. Przedsiębiorcy będą m.in. zobowiązani do wnoszenia opłat. Będzie to np. 20 gr za 1 kg wprowadzonego do obrotu produktu lub 3 gr za jedną sztukę. Ostateczne stawki również będą określone w rozporządzeniu. Zgodnie z ustawą przedsiębiorcy wprowadzający na rynek jednorazowe produkty z plastiku będą również ponosić opłaty związane z prowadzeniem publicznych kampanii edukacyjnych związanych z ograniczeniem stosowania plastiku.

Czytaj także: 139 mln ton jednorazowego plastiku wyprodukowano w 2021 r.

fot. unsplash.com
oprac. /kp/