Jak wynika z analizy blisko 80 tys. cen, w maju zakupy w Polsce były droższe średnio o 19,9% w porównaniu do sytuacji rok temu. W kwietniu odnotowano wzrost o 20,4%, a w marcu – o 23,7% rok do roku. Spośród siedemnastu kategorii najmocniej poszły w górę ceny warzyw – o prawie 40%. Wpływ na to miały przede wszystkim marchew i cebula. Natomiast artykuły tłuszczowe są jedyną kategorią, która rok do roku potaniała. Wynika tak z cyklicznego raportu pt. „Indeks cen w sklepach detalicznych” autorstwa UCE Research i Uczelni WSB Merito. Analiza objęła 17 kategorii i prawie 100 najczęściej wybieranych przez konsumentów produktów codziennego użytku. Łącznie zestawiono ze sobą ceny z ponad 39 tys. sklepów należących do 63 sieci handlowych.

– Według danych Eurostatu w kwietniu i maju 2022 r. ceny żywności w Polsce zaczęły przyspieszać z dwucyfrową dynamiką. Wchodzimy więc w okres, kiedy do porównania rdr trafia coraz wyższa baza. Przekłada się to na widocznie niższe niż notowane jeszcze kilka miesięcy temu rekordowe poziomy zmian cen. Niemniej obecnie obserwowane dynamiki wciąż są wysokie. Na szczyt drożyzny jeszcze się wspinamy, jedynie szlak stał się mniej stromy. Do jednocyfrowej dynamiki wrócimy być może na przełomie trzeciego i czwartego kwartału tego roku – komentuje Grzegorz Kozieja, dyrektor Biura Analiz Sektora Food and Agri w Banku BNP Paribas. – Koszty zakupów w Polsce są związane z cenami światowymi, więc bardziej stabilna sytuacja globalna przekłada się na krzywą zmian u nas w kraju. Nie jesteśmy wolni od zagrożeń na rynkach światowych. Spodziewany jest powrót El Niño. Mamy do czynienia z dotkliwymi zjawiskami pogodowymi – najpierw brak wody, a później powódź we Włoszech, wysuszone pola w Hiszpanii, nawalne deszcze w Chinach grożące tamtejszym zbiorom pszenicy. Wreszcie nabierająca znów tempa wojna w Ukrainie. Czarne łabędzie wciąż mogą doprowadzić do wybicia z tej nieco spokojniejszej sytuacji – dodaje ekspert.

Według raportu w maju najmocniej podrożały warzywa – o 39,9% rdr. W obrębie tej kategorii cena marchwi poszła w górę o 133,6%, a cebuli – o 106,9%. To najwyższe wyniki spośród wszystkich analizowanych produktów. Z kolei kapusta potaniała w tym czasie o 46,1%, co jest największą obniżką w całej analizie. Wysokie ceny dotyczą przede wszystkim warzyw z ubiegłego roku. Drugie miejsce zajmuje chemia gospodarcza ze średnim wzrostem na poziomie 32,6% w porównaniu do maja 2022 r. W tym przypadku ceny poszczególnych produktów poszły w górę od 23,2% (środek do czyszczenia szyb) do 42,9% (ręczniki papierowe). Na trzecim miejscu w rankingu są karmy dla zwierząt – 31,9%. W kwietniu to one otwierały zestawienie drożyzny z wynikiem 48,8%. Dalej są dodatki spożywcze ze średnim wzrostem 25,5% oraz artykuły dla dzieci – 24,6% rdr.

Istotnie zdrożały napoje – o 21,4%. Ceny wędlin zwiększyły się o 16,5%, używek – o 15,9%, a pieczywa i nabiału – odpowiednio o 15,7% i 14,5%. Do tego środki higieny osobistej poszły w górę o 13,7%. Najniższy wzrost cen należy do mięsa – 10,7%. Nieco bardziej podrożały produkty sypkie – o 11,9%, a także owoce – o 11,7%.

Ceny szesnastu z siedemnastu analizowanych kategorii poszły w górę. Wyjątkiem są artykuły tłuszczowe, które w tym czasie potaniały średnio o 3,9%. Dla porównania, jeszcze w kwietniu wyliczono im wzrost na poziomie 8,5%. W listopadzie 2022 r. podwyżka wynosiła jednak aż o 48,8%. Ostatnio w obrębie tej kategorii cena masła spadła o 21,6%, a oleju – wzrosła o 0,4%.

fot. freepik.com
oprac. /kp/