Do połowy XXI w. nastąpi prawie pięciokrotny wzrost liczby zgonów spowodowanych falami upałów – wynika z szacunków naukowców. Apelują oni o pilne działania na rzecz przeciwdziałania zmianie klimatu.

Raport "The 2023 report of the Lancet Countdown on health and climate change: the imperative for a health-centred response in a world facing irreversible harms" podkreśla koszty braku działań w obszarze zapobiegania dalszej zmianie klimatu. Proces ten nie tylko niszczy naturalne ekosystemy, ale wywiera również wpływ na zdrowie i życie. Dane ujawniają katastrofalne zagrożenie dla zdrowia i życia miliardów ludzi na całym świecie wynikające z opóźnień w ograniczeniu wzrostu średniej temperatury do 1,5°C powyżej poziomu przedindustrialnego. Jak wskazują autorzy, wśród których znaleźli się m.in. naukowcy, ekonomiści czy lekarze z 52 instytucji badawczych i agencji ONZ z całego świata, świat jest obecnie na drodze do osiągnięcia wzrostu temperatury o 2,7°C do 2100 r., a globalne emisje gazów cieplarnianych związane z produkcją energii osiągają nowe rekordy. Wskutek tego życie obecnych i przyszłych pokoleń jest poważnie zagrożone.

Mimo że 2023 r. jeszcze nie dobiegł końca, już wiadomo o nim, że będzie najcieplejszym dotychczas odnotowanym w historii pomiarów. Średnie temperatury sięgnęły najwyższych poziomów od ponad 100 tys. lat, a na każdym kontynencie pobite zostały rekordy ciepła. Liczba zgonów w wyniku upałów wzrosła wśród osób powyżej 65. roku życia o 85% w latach 2013–2022 w porównaniu z latami 1991–2000. Bez wpływu zmiany klimatu byłoby to 38% ze względu na starzenie się społeczeństwa. Dodatkowo zdrowiu i życiu zagrażają coraz ostrzejsze ekstremalne zjawiska pogodowe oraz zmieniające się warunki klimatyczne przyspieszające rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych czy chorób układu pokarmowego.

Wartość strat gospodarczych wynikających z samych ekstremalnych zjawisk pogodowych w 2022 r. oszacowano na 264 mld dolarów, czyli o 23% więcej niż w latach 2010–2014. Narażenie na ciepło doprowadziło też do utraty 490 mld potencjalnych godzin pracy na całym świecie, przy czym straty w dochodach stanowią znacznie większą część PKB w krajach o niskich (6,1%) i średnich dochodach (3,8%). Systemy opieki zdrowotnej już teraz są nadmiernie obciążone skutkami zmiany klimatu, co potwierdziło 27% przebadanych miast.

– Raport przedstawia przekonujące dowody naukowe o coraz poważniejszym wpływie zmiany klimatu na zdrowie ludzi. Zwiększa się liczba zgonów spowodowanych ekstremalnymi temperaturami oraz rozpowszechnienie wielu chorób tropikalnych lub wynikających z suszy i braku żywności. Wiedza o tych skutkach powoli przebija się do świadomości polityków i coraz częściej ochrona zdrowia populacji staje się celem programów wdrażanych w odpowiedzi na kryzys klimatyczny – komentuje dr hab. M. Krzyżanowski, profesor wizytujący w Imperial College London.

fot. freepik.com
oprac. /kp/