18 marca obchodzony jest Światowy Dzień Recyklingu. Święto to zostało ustanowione w 1994 r. przez Biuro ds. Ochrony Środowiska ONZ z myślą o edukacji i propagowaniu odzyskiwania surowców z odpadów. Dzięki recyklingowi można oszczędzić naturalne zasoby i ograniczyć ogrom bezużytecznych śmieci.
Z danych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wynika, że każdy Polak średnio produkuje rocznie ponad 325 kg odpadów. Ponad 200 kg z nich można odzyskać i ponownie użyć, jednak w rzeczywistości tylko 27% trafia z powrotem do obiegu surowcowego. Eksperci podkreślają, że osiągnięcie pożądanych efektów działań na rzecz środowiska będzie możliwe wyłącznie, kiedy społeczeństwo osiągnie odpowiedni poziom świadomości ekologicznej. Należy pamiętać m.in. o tym, że prawidłowa segregacja sprawia, że więcej odpadów trafia do recyklingu, gdzie zamieniane są na surowce do produkcji np. kolejnych opakowań. Badania przeprowadzone w ramach kampanii edukacyjnej #rePETujmy pokazały, że choć zdecydowana większość Polaków uważa, że takie działanie jest istotne i pomaga chronić środowisko, to prawie 30% przyznaje, że sortuje tylko część odpadów, głównie szkło, papier i tworzywa sztuczne. Najczęstsze powody to: wysokie opłaty za wywóz śmieci i związany z tym brak chęci do poświęcania dodatkowego czasu na ich sortowanie (32%), brak miejsca w mieszkaniu na dodatkowe kosze (30%), brak w okolicy odpowiednich koszy do wyrzucania posegregowanych odpadów (26%) czy zapominanie o segregacji odpadów (18%).
Jak podaje WWF, w ciągu ostatnich 65 lat produkcja plastiku wzrosła z 2 mln t do 348 mln t rocznie. Każdego roku ponad 8 mln t trafia do mórz i oceanów – to tak, jakby co minutę wrzucać do wody całą śmieciarkę odpadów. Około połowy z nich stanowią produkty i opakowania jednorazowego użytku. Butelki na napoje czy opakowania na żywność można tymczasem poddać procesowi recyklingu. Przetwarzać można także ubrania. W Unii Europejskiej generowanych jest 12,6 mln t odpadów tekstylnych rocznie, a sama odzież i obuwie wytwarzają 5,2 mln t odpadów, co odpowiada 12 kg odpadów na osobę rocznie. Tylko 22% z nich trafia do ponownego użycia lub recyklingu. Natomiast jeśli chodzi o papier, to każdy Polak wyrzuca go do kosza średnio 121 kg rocznie w postaci papierowych opakowań. Jedna tona makulatury pozwala uratować do 14 dojrzałych drzew, a papierowe włókna można poddawać recyklingowi średnio siedem razy.
Jak powinna wyglądać prawidłowa segregacja?
Metale i tworzywa sztuczne
Należy wyrzucać
- odkręcone i zgniecione plastikowe butelki po napojach
- nakrętki
- plastikowe opakowania po produktach spożywczych
- opakowania wielomateriałowe (np. kartony po mleku i sokach)
- opakowania po środkach czystości (np. proszkach do prania), kosmetykach (np. szamponach, paście do zębów) itp.
- plastikowe torby, worki, reklamówki, inne folie
- aluminiowe puszki po napojach i sokach
- puszki po konserwach
- folię aluminiową
- metale kolorowe
- kapsle, zakrętki od słoików
Nie należy wyrzucać
- butelek i pojemników z zawartością
- plastikowych zabawek
- opakowań po lekach i zużytych artykułów medycznych
- opakowań po olejach silnikowych
- części samochodowych
- zużytych baterii i akumulatorów
- puszek i pojemników po farbach i lakierach
- zużytego sprzętu elektronicznego i AGD
Papier
Należy wyrzucać
- opakowania z papieru, karton, tekturę (także falistą)
- katalogi, ulotki, prospekty
- gazety i czasopisma
- papier szkolny i biurowy, zadrukowane kartki
- zeszyty i książki
- papier pakowy
- torby i worki papierowe
Nie należy wyrzucać
- ręczników papierowych i zużytych chusteczek higienicznych
- papieru lakierowanego i powleczonego folią
- papieru zatłuszczonego lub mocno zabrudzonego
- kartonów po mleku i napojach
- papierowych worków po nawozach, cemencie i innych materiałach budowlanych
- tapet
- pieluch jednorazowych i innych materiałów higienicznych
- zatłuszczonych jednorazowych opakowań z papieru i naczyń jednorazowych
- ubrań
Szkło
Należy wyrzucać
- butelki i słoiki po napojach i żywności (w tym butelki po napojach alkoholowych i olejach roślinnych)
- szklane opakowania po kosmetykach (jeżeli nie są wykonane z trwale połączonych kilku surowców)
Nie należy wyrzucać
- ceramiki, doniczek, porcelany, fajansu, kryształów
- szkła okularowego
- szkła żaroodpornego
- Zniczy z zawartością wosku
- żarówek i świetlówek
- reflektorów
- opakowań po lekach, rozpuszczalnikach, olejach silnikowych
- luster
- szyb okiennych i zbrojonych
- monitorów i lamp telewizyjnych
- termometrów i strzykawek
Niektóre gminy zapewniają osobne pojemniki na szkło bezbarwne i kolorowe.
Odpady biodegradowalne
Należy wyrzucać
- odpadki warzywne i owocowe (w tym obierki itp.)
- gałęzie drzew i krzewów
- skoszoną trawę, liście, kwiaty
- trociny i korę drzew
- niezaimpregnowane drewno
- resztki jedzenia
Nie należy wyrzucać
- kości zwierząt
- oleju jadalnego
- odchodów zwierząt
- popiołu z węgla kamiennego
- leków
- drewna impregnowanego
- płyt wiórowych i pilśniowych MDF
- ziemi i kamieni
- innych odpadów komunalnych (w tym niebezpiecznych)
Odpady zmieszane
Do pojemnika z odpadami zmieszanymi należy wrzucać wszystko to, czego nie można odzyskać w procesie recyklingu, z wyłączeniem odpadów niebezpiecznych.
fot. freepik.com
oprac. /kp/