1/3 polskich przedsiębiorstw z sektora MŚP recyklinguje odpady, a co dziesiąte deklaruje zmniejszenie udziału energii z paliw kopalnych na rzecz źródeł odnawialnych – wynika z "Raportu o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce 2024" Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Polska otrzymała 67,37 pkt. w najnowszym Europejskim Indeksie Ekoinnowacyjności, podczas gdy średnia unijna wynosi 121 pkt. Eksperci PARP prognozują, że sytuacja ta w najbliższych latach raczej się nie zmieni. – Porównanie dostępnych danych z lat 2017 i 2021 nie wykazuje istotnych zmian w działaniach firm i ich deklaracjach na rzecz efektywnego gospodarowania zasobami, zarówno w Polsce, jak i w całej Unii Europejskiej – tłumaczą. Ich zdaniem największą pozytywną zmianą w polskich firmach było podejmowanie działań związanych z recyklingiem – liczba przedsiębiorstw angażujących się w tę aktywność wzrosła z 24% w 2017 r. do 32% w 2021 r. Jednak to mniej niż średnia unijna, która wynosiła trzy lata temu 47%.

Poszerzanie oferty ekologicznych produktów lub usług także nie cieszyło się dużym zainteresowaniem wśród polskich małych i średnich firm. Pomiędzy 2017 r. a 2021 r. liczba ta prawie się nie zmieniła – było to odpowiednio 26% i 25%, W UE wynik ten wzrósł z 24% do 32%. W 2021 r. strategię prośrodowiskową planowało opracować tylko 12% przedsiębiorstw w Polsce i 19% w UE. Ponadto coraz mniej przedsiębiorców uważa, że działania środowiskowe powodują spadek kosztów produkcji. W 2017 r. 40% polskich firm i 41% firm unijnych dostrzegało taką zależność, cztery lata później wyniki te spadły odpowiednio do 29% i 31%.

Niezależnie od swojej wielkości firmy przemysłowe deklarują zmniejszenie udziału energii z paliw kopalnych na rzecz źródeł odnawialnych (9,8%). Recykling odpadów, który w poprzednim badaniu był liderem w tym sektorze, spadł na drugie miejsce – odnotowano tutaj 8,1% wskazań wobec 12,3% w latach 2018-2020. Wyniki pod względem aktywności prośrodowiskowej uległy pogorszeniu także w sektorze usług. Największą zmianę można zaobserwować w deklaracji zużycia mniej zanieczyszczających materiałów, gdzie odsetek firm deklarujących takie działania spadł z 9,2% do 1,9%.

Raport pokazał również powrót do zależności, że im większa firma, tym większy jest jej wkład w ochronę środowiska. To zmiana w porównaniu z latami 2018-2020, kiedy to małe firmy wyprzedzały średnie podmioty w tej kwestii.

W ocenie 42,7% firm przemysłowych oraz 30,9% usługowych głównym czynnikiem stymulującym działania proekologiczne są wysokie koszty środków produkcji. – Świadczy to o pragmatycznym podejściu podmiotów gospodarczych do wyzwań, na które odpowiadają nowymi, innowacyjnymi rozwiązaniami – komentują autorzy raportu. Kolejnymi powodami są potrzeby związane z poprawą reputacji (przemysł – 33,9% usługi – 26,1%) i dostosowaniem się do regulacji (33,8% i 22,4%). Dodatkowo 89% przedsiębiorców z sektora MŚP zaprzecza, że braki kadrowe wpływają na możliwości firm w ograniczaniu wpływu środowiskowego.

fot. freepik.com
oprac. /kp/