Miasto Żory otrzymało dofinansowanie w wysokości ponad 7,6 mln zł ze środków Unii Europejskiej na realizację projektu „W zgodzie z naturą – ochrona bioróżnorodności i promowanie walorów przyrodniczych terenów stawu Śmieszek w Żorach”. Dzięki tym funduszom popularny wśród mieszkańców "Śmieszek" przejdzie metamorfozę, stając się miejscem ochrony cennych siedlisk, zagrożonych gatunków i centrum edukacji ekologicznej dla wszystkich. Okres realizacji tej inwestycji zaplanowano od 31 maja 2025 r. do 31 grudnia 2027 r.

Projekt, który ma na celu podkreślenie unikalnych walorów przyrodniczych tego obszaru, został wybrany do dofinansowania w ramach działania FESL.02.14 – Ochrona przyrody i bioróżnorodność, priorytetu „Fundusze Europejskie na zielony rozwój” programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021–2027. Całkowita wartość przedsięwzięcia to 9 127 681,48 zł, z czego 7 687 147,95 zł stanowią środki z Unii Europejskiej.

W ramach prac zaplanowano działania mające na celu ochronę bioróżnorodności i ograniczenie negatywnego wpływu człowieka na cenne przyrodniczo tereny kompleksu stawów Śmieszek i jego otoczenia, które zajmują ok. 23 ha. Obszar ten wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich i stanowi siedlisko dla wielu gatunków zagrożonych lub bliskich zagrożenia w skali krajowej. Ich ochrona jest jednym z kluczowych celów projektu. Zakres robót obejmie m.in. nowe nasadzenia wzbogacające lokalną florę, zwalczanie obcych gatunków inwazyjnych, ochronę siedlisk przyrodniczych oraz zagrożonych gatunków roślin i zwierząt oraz utworzenie stref buforowych wokół najcenniejszych elementów przyrodniczych, a także szeroko zakrojoną kampanię informacyjno-edukacyjną mającą na celu podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców i turystów.

Aby umożliwić obserwację przyrody i prowadzenie działań edukacyjnych, wokół "Śmieszka" powstaną ścieżki z kruszywa oraz drewniane pomosty. Planowana jest również budowa wiaty edukacyjnej i gospodarczej, dwóch pomostów-czatowni, przepustów, ramy widokowej oraz montaż elementów małej architektury, takich jak kompostownik, ławki, siedziska, kosze na śmieci, tablice informacyjne, budki dla ptaków i nietoperzy oraz hotele dla owadów.

Istotnym elementem projektu będzie kampania informacyjno-edukacyjna. Dzięki niej mieszkańcy będą mieli okazję lepiej poznać bogactwo lokalnej przyrody i zrozumieć potrzebę jej ochrony. Projekt ten ma nie tylko przyczynić się do bezpośredniej ochrony środowiska, ale również będzie promował zrównoważone korzystanie z jego walorów.

fot. UM Żory
oprac. /kp/