
28 czerwca przedsiębiorcy działający w wielu branżach – m.in. e-commerce, telekomunikacji, transporcie, bankowości i mediach – muszą dostosować oferowane przez siebie produkty i usługi do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Weszła wówczas w życie ustawa o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze zwana Polskim Aktem o Dostępności. Nowe przepisy wdrażają postanowienia Europejskiego Aktu o Dostępności i stanowią istotny krok w kierunku budowy społeczeństwa w pełni inkluzyjnego.
Zgodnie z ustawą firmy muszą zapewnić, aby informacje zawarte na etykietach, w instrukcjach, aplikacjach czy bankomatach były przekazywane w sposób jasny i zrozumiały, z wykorzystaniem co najmniej dwóch kanałów sensorycznych – np. wzrokowego i słuchowego. Oznacza to konieczność dostosowania m.in. komputerów, smartfonów, tabletów, terminali płatniczych, czytników e-booków, bankomatów oraz automatów biletowych i odpraw do standardów umożliwiających ich obsługę także osobom z ograniczoną sprawnością. Niezbędne jest użycie odpowiednich rozmiarów i kroju czcionki, kontrastu oraz odstępów między literami i wierszami.
Nowe wymagania obejmują także usługi – zarówno w zakresie prezentacji informacji, jak i ich formy. Przekaz musi być dostępny papierowo lub elektronicznie, a jednocześnie spełniać kryteria przejrzystości, prostoty i dostępności, także dla osób korzystających z alternatywnych metod komunikacji.
Nowe przepisy dotyczą producentów, importerów, dystrybutorów i usługodawców działających w wielu sektorach: internetowym (strony i platformy zakupowe), finansowym (usługi bankowości detalicznej), transportowym (kolej, lotnictwo, transport drogowy i wodny) czy telekomunikacyjnym. Z obowiązków tych zwolnione są mikroprzedsiębiorstwa.
W przypadku stwierdzenia braku zgodności produktu lub usługi z wymogami dostępności przedsiębiorca otrzyma wezwanie do ich dostosowania. Ma na to do 120 dni. Jeśli nie podejmie działań, możliwe jest wycofanie produktu z rynku lub zakaz dalszego świadczenia usługi. W sytuacji gdy brak dostępności stanowi zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów, firma musi niezwłocznie poinformować o tym klientów. Za nieprzestrzeganie przepisów przewidziane są kary finansowe – do 10-krotności przeciętnego wynagrodzenia lub maksymalnie 10% rocznego obrotu przedsiębiorstwa. Ich wysokość zależy od skali naruszenia i liczby poszkodowanych.
Naruszenia może zgłosić każdy do prezesa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, który może samodzielnie podjąć interwencję, lub przekazać sprawę do odpowiedniego organu – m.in. Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Ministerstwa Cyfryzacji, Urzędu Transportu Kolejowego czy Rzecznika Finansowego.
Polski Akt o Dostępności ma nie tylko poprawić jakość życia osób z niepełnosprawnościami, ale także zwiększyć ich samodzielność w korzystaniu z codziennych produktów i usług. Jak podkreśla Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, nowe przepisy to „kamień milowy” w drodze do równego i dostępnego społeczeństwa obywatelskiego.
fot. freepik.com
oprac. /kp/