W praktyce region ten skupia około 95–96% wszystkich czeskich winnic i tysiące hektarów upraw, dlatego jest powszechnie traktowany jako najistotniejszy producent win w kraju. Dla polskiego miłośnika wina Południowe Morawy są wyjątkowo dostępne: popularne ośrodki winiarskie (np. Brno, Znojmo, Mikulov) leżą w zasięgu kilkugodzinnej jazdy z południowej Polski — z Katowic czy okolic Śląska do Brna dojechać można w czasie rzędu dwóch do trzech godzin, co czyni region dogodnym celem weekendowym.
Krótka historia i kultura wina
Tradycja uprawy winorośli na Morawach sięga czasów średniowiecza, a według niektórych źródeł nawet wcześniejszych kontaktów rzymskich. Szczególną rolę w rozwoju winiarstwa odegrały klasztory i arystokratyczne rody, które zakładały i porządkowały winnice oraz piwnice. To właśnie te wiekowe piwnice, historyczne miasteczka i krajobraz z pałacami i winnicami (m.in. zespół Lednice–Valtice wpisany na listę UNESCO w sąsiedztwie regionu) tworzą silne powiązanie między dziedzictwem kulturowym a produkcją wina. Wraz z upływem czasu, w XX i XXI wieku Południowe Morawy rozwijały się dynamicznie w kierunku jakości — powstawały wówczas nowoczesne winnice i restauracje z degustacjami, równocześnie podtrzymujące lokalne festiwale i tradycje winiarskie.
Główne szczepy, styl win i subregiony
Charakter Południowych Moraw wyznacza przewaga win białych oraz duża różnorodność szczepów — od międzynarodowych po lokalne mutacje. W regionie uprawiane są między innymi Grüner Veltliner, Riesling, Müller-Thurgau, Pálava oraz typowe dla regionu odmiany czerwone i lokalne klony (np. Frankovka). Region dzieli się na cztery główne subregiony winiarskie: Znojemsko, Mikulovsko, Velkopavlovicko oraz Slovácko (Moravian Slovakia), z których każdy ma odmienne warunki naturalne — od wapiennych pagórków Pálavy po żyzne, łagodniejsze trasy Velké Pavlovice — co wpływa na aromat i styl win. W praktyce oznacza to, że podczas krótkiego pobytu można skosztować świeżych, aromatycznych win białych, stricte lokalnych win czerwonych oraz ciekawych win słodkich i musujących. Region jest też przyjazny turystyce winiarskiej: liczne winiarnie oferują degustacje, wycieczki po piwnicach i małe festiwale zbiorów.
Dostępność lokalna
Jakościowe, morawskie wina są naturalnie dostępne w supermarketach, jednak te najlepsze, i gwarantujące miejsce pochodzenia samych owoców, są oferowane przede wszystkim przez rodzinne, niewielkie firmy. Ich wina można znaleźć w wyspecjalizowanych sklepach (Vinoteki) lub restauracjach. Jednym z takich punktów jest Hotel Pod Zielonym Dębem (Pod Zeleným dubem) na samej granicy polsko-czeskiej, który w stałej ofercie posiada przegląd najlepszych, morawskich win. Już wkrótce wina te będzie można nabyć na wynos po sklepowej cenie – zarządzający obiektem planując otworzyć sklepik-delikatesy „Oderberg”, gdzie oprócz win będzie można nabyć śląskie, morawskie i czeskie destylaty, wino, kawę oraz coś słodkiego.
Południowe Morawy to atrakcyjne połączenie łatwej dostępności z Polski, długiej tradycji i rosnącej jakości wina; dla początkującego smakosza to dobry kierunek na zrobienie pierwszego kroku w poznawaniu winiarstwa środkowoeuropejskiego.
opracowanie: kk













