Prawie 40% plastiku oraz 50% papieru zużywane jest do produkcji jednorazowych opakowań. W ciągu ostatnich 10 lat ilość wyrzucanych jednorazówek wzrosła o 20%, sprawiając, że statystycznie na jednego mieszkańca Unii Europejskiej przypada 177 kg śmieci. Odpowiedzią na problem miała być tzw. dyrektywa plastikowa przyjęta w 2019 r. Jednak do tej pory 11 krajów, w tym Polska, nie dostosowało swojego prawa do wymagań unijnych.

Komisja Europejska przedstawiła więc propozycję planu, który zakłada, że do 2030 r. wszystkie opakowania w UE będzie można wykorzystać ponownie lub oddać całkowitemu recyklingowi. Ujęcie sprawy jednorazowych opakowań w przepisach oznacza, że będzie ono jednoznaczne dla wszystkich krajów członkowskich. Dyrektywa opierała się na rekomendacjach, które wdrażane są przez państwa w różnym stopniu i kształcie. 

KE zaproponowała: cele w zakresie redukcji odpadów opakowaniowych w państwach członkowskich, obowiązkowe cele ponownego użycia lub ponownego napełniania w sektorach takich, jak handel detaliczny i gastronomia, ogólnounijne normy dotyczące opakowań zbiorczych, kryteria dla wszystkich opakowań w celu zwiększenia wskaźników recyklingu, obowiązkową kompostowalność dla niektórych rodzajów opakowań, obowiązkowy system kaucyjny obejmujący plastikowe butelki i aluminiowe puszki oraz etykiety ułatwiające prawidłowe segregowanie odpadów przez konsumentów.

Niektóre z opakowań mają być całkowicie wycofane z obiegu, jak jednorazowe opakowania na owoce i warzywa czy miniaturowe kosmetyki, jak te w hotelach czy w zestawach podróżnych. Duże zmiany będą dotyczyć producentów i przedsiębiorców, których obowiązkiem będzie zapewnienie konsumentom opakowań wielorazowych. Ma to dotyczyć również napojów oraz posiłków kupowanych na wynos. 

Restauracje, bary i kawiarnie będą musiały całkowicie zrezygnować z serwowania klientom w lokalu posiłków i napojów w jednorazowych opakowaniach, a także obniżyć liczbę jednorazowych opakowań na wynos. Do 2030 r. 20% kubków na wynos będzie musiało nadawać się wielokrotnego użytku, do 2040 r. liczba ta ma wzrosnąć do 80%. W przypadku pojemników na piwo i napoje bezalkoholowe cel wynosi 10% do 2030 r. i 25% do 2040 r. Restauracje typu fast food będą zmuszone do serwowania 40% posiłków w opakowaniach wielokrotnego użytku. 

W sumie nowe przepisy oznaczają, że państwa członkowskie będą musiały zmniejszyć ilość odpadów o 15% na osobę do 2040 r. w porównaniu z 2018 r.

fot. unsplash.com
oprac. /kp/