Odpady komunalne, czyli śmieci generowane w gospodarstwach domowych i obiektach użyteczności publicznej, stanowią istotny problem ekologiczny. Nieodpowiednie zarządzanie nimi prowadzi do zanieczyszczenia gleby, wód gruntowych i atmosfery, przyczyniając się do degradacji ekosystemów. Kluczowe znaczenie ma recykling i właściwa segregacja odpadów. Dzięki przetwarzaniu surowców takich jak papier, plastik, szkło czy metal zmniejszamy ilość odpadów trafiających na wysypiska oraz ograniczamy zużycie naturalnych zasobów. Kompostowanie odpadów organicznych z kolei pozwala na ich przemianę w wartościowy nawóz, zamiast zwiększać objętość śmieci.
W 2023 r. w Polsce zebranych zostało łącznie 13,4 mln ton odpadów komunalnych, czyli tyle samo, co rok wcześniej – wynika z danych GUS. Na jednego mieszkańca przypadało średnio 356,7 kg zebranych odpadów, co oznacza wzrost o 1,9 kg w porównaniu z 2022 r. Z gospodarstw domowych odebrano 11,6 mln ton odpadów, co stanowiło 86,3% wszystkich wytworzonych odpadów komunalnych.
Mocno spadła ilość odpadów skierowanych do odzysku – z 61,1% w 2022 r. do 47,5% w 2023 r. Do recyklingu trafiło 15,8% odpadów komunalnych. Rok wcześniej odsetek ten wynosił 26,7%. Do kompostowania lub fermentacji skierowano 11,8%, a do przekształcenia termicznego z odzyskiem energii – 20%. Natomiast do unieszkodliwienia skierowano 30,9% odpadów, w tym przez przekształcenie termiczne bez odzysku energii 0,7%, a przez składowanie – 30,2%.
W minionym roku funkcjonowało na terenie całego kraju 2330 punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, a usługę odbierania odpadów komunalnych świadczyło 1323 przedsiębiorstw. Funkcjonowało też 254 składowisk przyjmujących odpady komunalne, zajmujących łączną powierzchnię 1 632,7 ha. 93% z nich wyposażonych było w instalacje służące do odgazowywania, w wyniku czego poprzez spalanie ujętego gazu odzyskano ok. 137 714 tys. MJ energii cieplnej oraz ok. 115 352 tys. kWh energii elektrycznej.
W 2023 r. zamkniętych zostało 13 składowisk o łącznej powierzchni ok. 34,2 ha. Zlikwidowano też9 804 dzikich wysypisk, z których łącznie zebrano ok. 63,7 tys. ton odpadów komunalnych. Na koniec 2023 r. odnotowano istnienie 2154 dzikich wysypisk.
Czytaj także: Przytwierdzone nakrętki ograniczą odpady i ułatwią recykling
fot. pixabay.com
oprac. /kp/