.png){kind=logo}
Więcej o:
Platforma Gospodarcza Subregionu Zachodniego PLUSYdlaBIZNESU
Platforma Gospodarcza PLUSYdlaBIZNESU - dedykowana dla przedsiębiorców...
Nowelizacja ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego to kluczowy element transformacji polskiej energetyki. Ma ona na celu uregulowanie procesu stopniowego wygaszania kopalń, jednocześnie zapewniając osłony socjalne dla górników. Nowela, przygotowana jeszcze przez Ministerstwo Przemysłu, a obecnie koordynowana przez Ministerstwo Energii, zakłada, że likwidacja kopalń będzie prowadzona przez same przedsiębiorstwa górnicze, a nie – jak dotychczas – przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń. Firmy będą mogły otrzymywać na ten cel państwowe dotacje. Projekt przewiduje także finansowanie świadczeń dla pracowników likwidowanych zakładów z budżetu państwa.
Jednym z najważniejszych aspektów nowelizacji są kompleksowe osłony socjalne dla pracowników. Projekt przewiduje urlopy dla górników na pięć lat przed emeryturą (a cztery lata dla pracowników zakładów przeróbki). Świadczenie wyniesie 80% miesięcznego wynagrodzenia i będzie stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, których koszt w całości pokrywać będą przedsiębiorstwa górnicze. Szacuje się, że z tej formy wsparcia skorzysta ok. 3,5 tys. górników. Średnia wysokość świadczenia wyniesie 12,5 tys. zł w przypadku górników i 11,2 tys. zł dla pracowników przeróbki. Rozszerzono też możliwość stosowania urlopów górniczych w obrębie zakładów – w pierwotnej wersji obejmowała ona tylko zakłady likwidowane, w obecnej są to wszystkie zakłady spółek objętych Nowym Systemem Wsparcia (Polska Grupa Górnicza, Południowy Koncern Węglowy, Węglokoks Kraj).
Wartość jednorazowych odpraw zostanie podniesiona ze 120 tys. zł do 170 tys. zł i ma być zwolniona z podatku dochodowego. Zmniejszono również okres stażu pracy uprawniający do ich otrzymania do 3 lat. Nowelizacja umożliwia też przenoszenie pracowników do innych przedsiębiorstw górniczych – z inicjatywy pracownika, po zawarciu porozumienia pomiędzy pracodawcami. Osoby z likwidowanych zakładów mają mieć pierwszeństwo w zatrudnieniu w działających kopalniach.
Projekt wprowadza także inne ważne zmiany, które mają wpływ na sektor. Do końca 2026 r. planowane jest ograniczenie zwolnienia z opłat za usługi wodne na rzecz Wód Polskich, co zwiększy koszty i może wymusić wzrost dotacji dla Spółki Restrukturyzacji Kopalń. Przepisy mają też umożliwić wszystkim przedsiębiorstwom górniczym wydobywanie metanu z pokładów bez konieczności uzyskiwania specjalnej koncesji. To krok w kierunku dywersyfikacji źródeł przychodów i efektywniejszego wykorzystania zasobów. Ponadto projekt zakłada umożliwienie przekazywania (w drodze darowizny) nieruchomości i ruchomości zbędnych przedsiębiorcom górniczych na realizację celów publicznych lub w celu budowy, rozbudowy oraz utrzymywania systemów odwadniania zlikwidowanych zakładów na rzecz szerokiego katalogu podmiotów z sektora publicznego.
Na lata 2026-2035 przewidziano łączny limit wydatków budżetowych na transformację górnictwa w wysokości 8,633 mld zł.
Resort zakłada, że przepisy wejdą w życie od 1 stycznia 2026 r.
Transformacja górnictwa wpisuje się w szerszą strategię energetyczną, która przewiduje znaczące ograniczenie zapotrzebowania na węgiel. W 2030 r. spółki energetyczne będą potrzebowały jedynie ok. 6 mln ton tego surowca wobec 44 mln ton wydobytych w 2024 r. Oznacza to radykalne zmniejszenie roli węgla w miksie energetycznym Polski i konieczność głębokiej restrukturyzacji sektora.
fot. arch. red.
oprac. /kp/
.jpg)
.jpg)
